Balanskussens. Je kent ze misschien wel om op te zitten of te staan om je zithouding en evenwicht te verbeteren. Wist je dat je ze voor paarden ook kunt gebruiken? Balanskussens voor paarden kunnen je paard helpen bij hun proprioceptie; de manier waarop je paard zijn lijf ervaart in de ruimte. Maar ook om fysiek en mentaal meer te ontspannen. Echt een soort body-awareness voor je paard dus. Ik kwam ze voor het eerst tegen bij Wendy Murdoch en heb er jarenlang veel mee gewerkt. Ik zal je in dit artikel vertellen wat de voordelen hiervan zijn en wat je kunt doen als je ermee aan de slag wilt gaan.
Wat zijn balanskussens?
Balanskussens voor paarden, ook wel balance pads genoemd, zijn schuimrubber kussens en verkrijgbaar in verschillende hardheden. Hoe harder, hoe stabieler voor het paard en hoe zachter, hoe meer beweging erin zit. De hardheid van het kussen dat je gebruikt bepaal je per paard. Er zijn ook kussens die aan één kant dikker zijn en kussens met lucht of spikes. Ze geven allemaal een andere sensatie. Er zijn veel verschillende soorten balanskussens te koop. Luchtgevulde kussens zijn over het algemeen moeilijker voor paarden of vinden ze minder prettig in eerste instantie, dus ik raad altijd aan om te beginnen met schuimrubber kussens. Eentje per voet, dus geen grote mat. Klik hier om verschillende balanskussens te bekijken, deze zijn eigenlijk voor mensen bedoeld, net als Thera-Band kussens. Er zijn ook speciale balanskussens voor paarden verkrijgbaar, die zijn wat duurzamer, maar ook duurder, dat zijn de SUREFOOT® kussens. Deze zijn qua gewichtsverdeling ook beter aangepast op gebruik bij paarden.
Met balanskussens heb je invloed op de proprioceptie (ook wel ‘positiezin’); dat is de manier waarop je paard zijn lichaam ervaart in de ruimte. Door je paard op een oppervlak neer te zetten dat meegeeft en niet zo stabiel is als de grond, ervaren ze bewuster de gewoontes in hun bewegingspatroon en gaan ze zoeken naar balans en bewegings- of ontspanningsmogelijkheden. Je ziet paarden soms een hele tijd van links naar rechts wiegen terwijl ze voelen wat er gebeurt. Je kunt je paard met alleen zijn voorhoeven op de balanskussens zetten of met alle vier zijn hoeven. Of alleen lateraal of zelfs diagonaal!
Hoe begin je met balanskussens bij paarden?
Voordat je met balanskussens begint, is het belangrijk je goed te verdiepen in wat het doet. Via de website van SureFoot vind je veel uitleg en diverse video’s. Als je de balanskussens introduceert bij je paard, laat hem er dan eerst even naar kijken en aan ruiken. Laat zo’n balanskussen eens naast z’n voorhoef vallen om zijn reactie te pijlen. Je wil niet dat hij straks erg schrikt terwijl jij gebukt naast hem staat. Til een hoef op en schuif met je voet het kussen op zijn plaats. Nooit gebukt en met je handen in verband met veiligheid. Zet de hoef rustig neer en laat hem even voelen. Daarna doe je datzelfde bij de andere voorhoef.
Belangrijk bij het gebruik van de balanskussens is dat je mee gaat in wat je paard aangeeft. Je forceert je paard nooit. Soms vinden ze het echt onprettig of spannend om een bepaalde hoef op een kussen te zetten of op te tillen, terwijl ze een andere hoef wel aanbieden. Dat is prima. Trek de hoef nooit van de grond. Vraag vriendelijk en zacht en wacht tot het paard zijn gewicht verplaatst en de hoef optilt. Gebeurt dat niet, vraag dan een andere hoef. Aan hoeven of benen trekken levert spanning op en dat is nu juist wat we niet willen als we bezig zijn met de balanskussens. Laat voer even achterwege, ook al wil je je paard graag belonen. Het leidt het paard af van de kussens en zijn hoeven en dat is niet wat je wilt. Het aandachtig voelen en de ontspanning geeft vaak al een grote intrinsieke motivatie om erop te blijven staan is mijn ervaring.
Hoelang staat je paard op de balanskussens?
Laat je paard vervolgens zo lang als hij nodig heeft op de balanskussens staan. Soms is dat maar even en soms is dat minutenlang. Regelmatig laten paarden hun hoofd langzaam zakken of vallen hun ogen haast dicht, zo diep ontspannen kunnen ze raken. Laat ze net zolang voelen en wiegen tot ze er zelf vanaf stappen of een duidelijk teken van het loslaten van spanning geven. Dat kan een gaap zijn, maar ook kauwen, likken of simpelweg een diepe zucht. Vraag je paard dan rustig met je mee en stap in een rechte lijn weg. Stap een paar keer de bak rond om je paard te laten wennen aan de veranderingen in zijn lijf. Zijn spieren kunnen meer ontspannen voelen, de bewegingsmogelijkheden kunnen iets verruimd zijn of hij is mentaal meer ‘geaard’ dan ervoor. Sommige paarden zijn juist even een beetje wiebeliger. Geef ze de tijd.
Je kan je paard daarna nog een keer op de balanskussens vragen, misschien met een andere opstelling, of je kunt de sessie afsluiten.
De video in deze blog laat een paard zien op de balanskussens. Op deze pagina vind je nog een handige video die stap-voor-stap je laat zien hoe je ermee begint.
Wanneer gebruik je balanskussens wel en niet?
Soms doe ik een hele sessie alleen maar ‘werk’ met de balanskussens. Als ik niet zoveel tijd heb bijvoorbeeld. Dan kun je gerust twintig minuten of een halfuurtje de balanskussens op verschillende manieren gebruiken en tussendoor rondstappen. Je kunt ze natuurlijk ook gebruiken tussen andere oefeningen door. Tussen het longeren door, tijdens dressuur aan de hand en zelfs onder het zadel. Als je dit rijdend wil doen is het wel handig om er een tweede persoon bij te hebben die de kussens onder de hoeven kan plaatsen. Laat de teugels los in een boogje hangen als je paard op de kussens staat en probeer zelf zo neutraal mogelijk te zitten, zodat je paard niet meer voelt dan alleen je goed verdeelde gewicht. Het is erg leuk om het verschil in je paard te voelen voor en na het staan op de balanskussens. Let op: gebruik de kussens pas tijdens de training als je paard er eenmaal gewend aan is. Vergelijk de eerste paar keer met een bezoekje osteopaat of masseur, waarna je ook niet meteen naar de sportschool gaat.
Je kunt balanskussens in principe gebruiken bij ieder paard. Bij revalidatiepaarden of paarden die nog veel training nodig hebben zul je waarschijnlijk het grootste verschil zien, maar ook gezonde en goed getrainde paarden zullen er baat bij hebben. Het levert voor een paard fysieke en mentale ontspanning op, maar vertelt jou ook veel over de voorkeuren van je paard wat betreft zijn gewichtsverdeling en balans.
Let op bij paarden met peesblessures. De balanskussens kunnen best wat beweging geven hierop. Je wilt immers niet per ongeluk overbelasten. Wees ook voorzichtig met paarden met neurologische problemen. Ze kunnen soms nog wiebeliger worden van de onstabiele pads. Overleg in twijfelgevallen altijd even met je dierenarts of fysiotherapeut. In deze gevallen, maar eigenlijk alle gevallen geldt ook: luister goed naar je paard. Als ze niet op de pads willen, dan zullen ze er vast een goede reden voor hebben.
Aan de slag
Om het kort samen te vatten zijn balanskussens voor paarden een goede manier voor meer lichaamsbewustzijn, balans en diepe ontspanning. Je kunt starten met de handige video die ik eerder in deze blog gedeeld heb of een gecertificeerde practitioner vragen om hulp de eerste keer. Daarna is het een leuk en handig idee om zelf of samen met je stalgenootjes eens een set verschillende kussens aan te schaffen en de resultaten te bestuderen.
Als je het al eens geprobeerd hebt of ze regelmatig gebruikt, dan zou het leuk zijn als je in een reactie hieronder wil laten weten hoe je het ervaren hebt!
0 reacties