Leer een angstig paard ontspannen met het ‘pauzehokje’
Het ‘pauzehokje’ is een rustmoment in de training. Het is een combinatie van het achterwaarts en het hoofd laag vragen. Dit kun je overal toepassen. Door het hoofd laag te vragen stopt het lijf met voorbereiden op een vlucht en dus ook de aanmaak van adrenaline. Je zet dit in als je aan het werk bent met een paard dat veel spanning opbouwt, vluchtgedrag vertoont en of zich mentaal dreigt af te sluiten. Het kan zowel op de grond als onder de man.
Waarom?
Iedereen heeft wel eens met een gestrest paard gewerkt. Paarden zijn nu eenmaal gevoelige wezens en kunnen snel spanning ervaren. Het is dan soms fijn om een rustmoment in de training in te bouwen. Met het pauzehokje vraag je het paard om te ontspannen als hij angstig of gestrest is. Door dit met de juiste timing toe te passen leer je het paard om te ontspannen als hij iets spannend vindt. Het paard krijgt dan even tijd om te verwerken en ontspannen, zodat je weer in rust verder kunt met de training.
Dat klinkt tegenstrijdig hè? Maar het kan echt! Je kan ons edele vluchtdier leren om sneller voor ontspanning te kiezen, zodra hij iets eng vindt. Dat is niet alleen heel fijn voor jullie beide, maar ook veilig.
Voorbereidende oefeningen
Om deze oefening te laten slagen is het belangrijk dat je paard bekend is met een aantal hulpen.
- Je dient je paard op een lichte hulp achterwaarts te kunnen vragen, zo ver als dat jij wilt en zo snel als dat jij wilt.
- Je dient de achterhand opzij te kunnen zetten(bijvoorbeeld op de cirkel), zodat je paard recht tegenover je komt te staan.
- Je paard dient respect te hebben voor jouw eigen ruimte. Dit is een kwestie van opvoeding en wederzijds respect. Als je paard zomaar over jou heen loopt of springt als hij ergens van schrikt dan is het verstandig om eerst te beginnen met loswerken.
- Je dient op licht contact en ook op afstand in staat te zijn om het hoofd laag te vragen via de leadrope. Begin dichtbij en bouw het langzaam uit tot je op drie meter afstand zijn hoofd laag kan vragen.
Aan de slag
Wanneer de voorbereidende oefeningen bevestigd zijn kan je het pauzehokje gaan inzetten. Het is aan jou om aan te voelen wanneer je paard dit nodig heeft. Heb je het idee dat je de connectie verliest met je paard door stress of spanning? Verschiet je paard ergens van en geeft hij een vluchtreactie? Dan is dat een juist moment om het pauzehokje in te zetten.
Het inzetten van het pauzehokje doe je als volgt:
- Zet de achterhand van je af, zodat het paard tegenover je komt te staan.
- Vraag het paard twee a drie meter achterwaarts.
- Vraag vervolgens aan het paard om zijn hoofd te laten zakken zoals je hebt geoefend. Reageert het paard niet? Dan neem je wat minder afstand van je paard en vraag je het opnieuw. Verplaats daarna wel weer terug naar je oorspronkelijke positie.
- Let de gehele oefening erop dat jij rust uitstraalt. Je vraagt dit immers ook van je paard. Bouw de hulpen geleidelijk op wanneer nodig en zorg ervoor dat je met zachte ogen, rustige buikademhaling en ontspannen lichaamshouding voor je paard staat.
Hoe lang moet mijn paard in het pauzehokje blijven?
Hoe lang je paard er staat is geheel afhankelijk van zijn eigen rust en de situatie. Sommige paarden zijn erg beweeglijk en in dat geval zul je moeten wachten tot hij of zij de rust vindt. Dit kan in het begin een kort moment zijn dat je langzaam uitbouwt zodra het paard het concept begint te snappen.
Bij paarden die zich mentaal afsluiten is het belangrijk om lichaamstaal in de gaten te houden. Die laat namelijk zien wanneer het paard mentaal weer aanwezig is. Denk aan het orenspel, knabbelen, likken, gapen en de oogopslag. Veelal is het paard klaar met verwerken wanneer hij zelf weer in beweging komt, knabbelt of zijn aandacht op iets vestigt, bijvoorbeeld iets in de verte. Als je zeker weet dat je paard voldoende rust heeft gehad zet je de training voort.
Je zult naar verloop van tijd gaan zien dat het paard zelf gaat kiezen voor het pauze hokje. Het fijne daarvan is dat je paard dus zelf gaat aangeven wanneer het hem even teveel wordt. Zo weet je zeker dat je nooit teveel van hem vraagt en het geeft een veilig gevoel.
Denk bijvoorbeeld aan een jong paard tijdens het inrijden. Hoe fijn is het als je paard meteen stopt en ontspant wanneer hij ergens van verschiet! Ook bij paarden die zich afsluiten en niets anders kunnen dan snelheid maken tijdens het longeren is het een super oplossing. Het paard leert om te kiezen voor ontspanning, waardoor hij beter controleerbaar wordt en de samenwerking veiliger. Alle reden om direct te beginnen met oefenen dus! 🙂
Waarom werkt het pauzehokje?
Een paard heeft net als wij twee hersenhelften die elk eigen verantwoordelijkheden hebben. De linkerhersenhelft wordt ook wel de rationele helft genoemd en de rechterhersenhelft de intuïtieve helft. Als een paard nerveus of gestrest is, verkeert hij meer in de rechterhersenhelft. Als een paard angstig is denkt hij in vechten of vluchten. In 99% van de gevallen kiezen ze voor vluchten, omdat ze dan de grootste overlevingskans denken te hebben. Vluchten doet een paard alleen maar voorwaarts en met opgeheven hoofd en/of naar voren gestrekte hals (met een laag hoofd kunnen ze minder snel). Door je paard bewust achterwaarts en het hoofd laag te vragen vraag je ze om weer te gaan nadenken en hun linkerhersenhelft te gebruiken. Als ze dat weer kunnen zijn ze weer tot leren in staat en kun je verder met trainen!
Ben jij al bekend met het ‘pauzehokje’? Of gebruik jij andere oefeningen om jouw paard weer tot rust te laten komen tijdens het werk? Laat dit dan weten in een reactie onder de blog en inspireer ons!
Deze blog is geschreven door Marjolein van den Broek van Horse Awareness

Download nu het gratis e-book
In het e-book ’10 Praktische tips voor een gezond & gelukkig paard’ vind je belangrijke, waardevolle inzichten en kennis over paarden houden en trainen. Speciaal voor eigenaren die hun paard een optimaal leven willen geven.
Klik op de knop om hem gratis te ontvangen.
Wat een interessant artikel! Ik ga hier meteen mee aan de slag in mijn trainingen. Thanks! 🙂
Leuk om te horen, dank je wel! Ik hoor graag hoe het gaat en als je vragen hebt weet je me te vinden. 🙂
Heel leuke blog! Erg interessant!
Dank je wel! 🙂
hallo, ik rij met een tweespan tuigpaarden. Het volgende probleem doet zich voor tijdens het losrijden zijn beide paarden ontspannen en doen ze de oefeningen die ik vraag. Op het moment dat ik ga aandraven om in draf de oefeningen te doen vertoont het linkerpaard vluchtgedrag en is dan niet meer te sturen, het rechterpaard blijft gelukkig rustig. Ga ik daarna weer in stap en halthouden dan is er niets aan de hand. Kan jij mij misschien helpen, ik word er moedeloos van.
Dat is erg vervelend! Zover ik kan beoordelen is de kans groot dat je paard zijn balans verliest in draf. Een paard moet onder de man heel anders bewegen dan in het tweespan. Hierdoor kan hij in paniek raken en dus vluchtgedrag vertonen. Hij weet niet wat hij met jouw gewicht aan moet en doet wat het eerst in zich op komt; vluchten. Ik kan je daar absoluut bij helpen. Toevallig ben ik momenteel een paard met hetzelfde probleem aan het trainen. Neem gerust een kijkje op onze website voor de mogelijkheden en je kunt mij altijd mailen naar Marjolein@horse-awareness.nl of bellen op 0617798982!