Stilstaan bij het opstappen en het kunnen inparkeren van je paard voor het opstapje zou in de basis moeten zitten van de opleiding van ieder paard. Echter zijn weglopen en niet stil kunnen staan nog problemen die ik ontzettend veel zie in mijn omgeving. Dat is zonde, want het is gemakkelijk op te lossen en zorgt dan voor een rustig en veilig begin van de training.

Waarom wil mijn paard niet stilstaan?

De reden dat je paard niet stil wil staan bij het opstappen kan verschillende oorzaken hebben. Het kan een kwestie zijn van onbalans, pijn, een slecht passend zadel,  angst of aandachtsverlies. Voordat je het weglopen geheel aan gedrag gaat wijten, is het belangrijk om na te kijken of het zadel wel goed past en of het paard ergens pijn ervaart in zijn lijf. Wanneer het een fysieke reden heeft dat jouw paard je niet laat opstappen, heeft het geen enkele zin om met hem te gaan oefenen om stil te staan.

Leiderschap

Niet stil willen staan kan zijn oorsprong vinden in een gebrekkig leiderschap. Wanneer jouw paard geen (of onvoldoende) respect heeft voor je, zal hij ook niet de noodzaak inzien om op je te wachten. Hij zal aanlopen en iets voor zichzelf willen gaan doen.  Zijn aandacht ligt dan niet bij jou. In dit geval kun je jezelf afvragen of jullie wel toe zijn aan het rijden. Mijn advies zou zijn om dit leiderschap eerst middels grondwerk of loswerk te bevestigen. Niet alleen omdat het noodzakelijk is, maar ook omdat het ontzettend leuk is om te doen. Je leert elkaar kennen, plezier maken, spelen en het legt de basis voor een veilige en plezierige vertrouwensband met je paard.

Veilig opstappen in 5 stappen

Ik geef jullie graag wat oefeningen mee om samen mee aan de slag te gaan, waarmee je gegarandeerd binnen de kortste keren je paard kunt inparkeren voor het opstapblok.

Stap 1: Stilstaan zonder doel

Kan jouw paard überhaupt gewoon even een paar minuten ontspannen stilstaan, zonder dat jij iets van hem vraagt? Even chillen, zonder dat iets hoeft? Controleer dit eerst. Lukt het niet, dan is dit de eerste oefening waar je aan kunt gaan werken. Maak hier een ‘friendly game’ van, zoals Parelli dat mooi benoemt. Ga na of je paard ontspannen (let op: echt ontspannen!) blijft staan als je iets doet zonder dat er een intentie achter zit. Zorg ervoor dat jij om je paard heen kan lopen,  wat met een zweep door de lucht kan zwiepen en hem overal aan kan raken zonder dat hij van zijn plek af gaat. Lukt dit? Dan ben je klaar voor de volgende stap.

Stap 2: Traversale hulp voor het inparkeren

Je kent het wel. Je wilt je paard recht voor het blok hebben, maar dan verstapt hij iets naar links of rechts met zijn achterhand en je kunt weer afstappen en overnieuw beginnen. Maak het jezelf niet te moeilijk en leer je paard de volgende hulp aan!

Wanneer jij met je zweepje/stick/aanwijsstok over de rug van je paard heen naar zijn buiten achterbeen wijst mag hij deze naar jou toe verplaatsen. Alsof je hem naar je toe hengelt. Dit voorkomt een hoop problemen. Het mooie ervan is, dat je het na enkele keren herhalen niet meer hoeft te doen, omdat hij snapt dat zijn achterhand jouw kant op mag komen tijdens het opstappen.

Wanneer je een erg groot paard hebt kun je het beste een stick of koetsierszweep gebruiken.

Deze hulp leer je als volgt aan:

Zet je paard met zijn achterhand in de hoek van de bak. Wijs met je zweepje richting zijn buiten achterbeen (over zijn rug heen). Reageert hij niet, bouw de hulp dan langzaam op door ritmisch te tappen op zijn buiten achterbeen/bil. Zodra hij een stapje naar binnen zet (weg van de druk) stop je direct met de hulp en beloon je hem alsof hij het beste paard van de wereld is! Herhaal dit zowel links als rechtsom. Als het goed gaat kan je het proberen zonder de bakrand. Zet je paard er iets verder vanaf en vraag op exact dezelfde manier of hij zijn achterhand naar jou toe wil verplaatsen. Lukt dit ook? Dan wordt het tijd dat je op het opstapblok gaat staan.

Stap 3: Inparkeren voor het opstapblok

Rianne met Casindy, tijdens het inparkeren

Wanneer je paard de hulp snapt kan je hem gaan oefenen voor het opstapblok. Dit gaat gemakkelijker, aangezien je wat hoger staat, maar tegelijkertijd kan dit ook weer even spannend zijn voor je paard. Zorg ervoor dat hij geen spanning opbouwt wanneer je op het opstapblok gaat staan. Is dit wel zo, besteed hier dan even aandacht aan. Net zoals bij de eerste oefening is het belangrijk dat het paard ten alle tijden ontspannen blijft. Hoe je dit moet aanpakken vind je in het artikel over approach & retreat.

Stap 4: Opstappen zonder doel

Als je jouw paard kan inparkeren voor het opstapblok en hij ontspannen kan blijven staan voor minimaal één minuut (denk eraan dat je echt minimaal één minuut ervoor uit neemt, dat klinkt kort maar kan oneindig voelen!) wordt het tijd voor het opstappen. Je hebt nu al een heleboel bereikt met je paard, dus het is belangrijk dat je nu niet te snel gaat. Het kan zijn vertrouwen schaden.

Pak de teugels vast en zet je voet in de beugel. Blijft je paard netjes staan? Haal dan direct je voet weer weg alsof je een grapje maakte en beloon hem. Loopt hij weg? Houd dan de binnenteugel vast (gebruik van een touwhalster of bitloos hoofdstel is hierbij prettiger dan een bit), zodat hij nergens heen kan en blijf in de beugel met je voet tot het paard stopt. Haal vervolgens direct je voet weer weg en beloon hem. Je paard leert zo om te kiezen voor ontspanning als hij iets eng vindt.

Bouw dit rustig op. Eerst je voet, dan je gewicht, even hangen en dan weer stoppen. Wanneer je helemaal op kan stappen, stap je ook direct weer af. Oefen het opstappen aan beide kanten. Gaat dit goed? Dan zijn we er bijna!

Stap 5: Stil blijven staan na het opstappen

Ben je zo ver dat je op kan stappen? Herhaal dan een aantal keer het op- en afstappen. Gaat dit goed, laat je paard dan eerst even stilstaan voordat hij aan mag lopen. Het zou mooi zijn als je een minuut kan blijven staan, zonder dat je paard met je aan de haal gaat of spanning opbouwt. Zo weet je zeker dat je ontspannen aan je training begint.

Veel plezier met oefenen!

Lees ook eens: “Woord van de week: loswerken”